Ενημέρωση ΕΟΔΥ
1. Όλα τα νεκρά σώματα δυνητικά μπορεί να είναι μολυσματικά.
Αν και τα περισσότερα παθογόνα δεν μεταδίδονται από νεκρά σώματα σε υγιή άτομα, κάποια από αυτά μπορεί να μεταδοθούν μέσω επαφής με βιολογικά υγρά ή ιστούς του νεκρού σώματος.
Με στόχο την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας μετάδοσης, επιβεβαιωμένου ή μη, μεταδοτικού νοσήματος, η διαχείριση των νεκρών σωμάτων πρέπει να γίνεται πάντα με αυστηρή τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας. Ο ιός SARS-CoV-2 έχει μέχρι στιγμής ανιχνευθεί σε δείγματα αναπνευστικού, κοπράνων και αίματος. Μετάδοση του ιού μπορεί να συμβεί μέσω άμεσης επαφής, με μεγάλα αναπνευστικά σταγονίδια που εκπέμπονται όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει, φταρνίζεται ή ομιλεί, και έμμεσα, μέσω χεριών μολυσμένων με αναπνευστικές εκκρίσεις ασθενούς με SARS-CoV-2 που ακουμπούν στους βλεννογόνους της μύτης, του στόματος και των οφθαλμών χωρίς να έχει προηγηθεί υγιεινή τους. Έμμεση μετάδοση μέσω επαφής με μολυσμένα άψυχα αντικείμενα μπορεί επίσης να συμβεί. Σε χώρους παροχής φροντίδας υγείας, μπορεί να συμβεί και αερογενής μετάδοση του SARS-CoV-2, μέσω εισπνοής μικροσκοπικών πυρήνων σταγονιδίων που απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια διαδικασιών που οδηγούν στη δημιουργία αερολύματος.
2. Κίνδυνος μετάδοσης του ιού SARS-CoV-2
Στο πλαίσιο της διαχείρισης νεκρών σωμάτων ατόμων με πιθανή ή επιβεβαιωμένη λοίμωξη COVID-19 Θεωρητικά, μετάδοση SARS-CoV-2 στο πλαίσιο διαχείρισης νεκρών σωμάτων ασθενών που κατέληξαν με COVID-19 θα μπορούσε να συμβεί μέσω επαφής με ιστούς ή βιολογικά υγρά του θανόντος όπου ο ιός είναι παρών ή μέσω επαφής με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα. Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, η πιθανότητα μετάδοσης του SARS-CoV-2 κατά τη διαχείριση ανθρώπινων σορών θεωρείται χαμηλή και μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν αναφορές για άτομα που μολύνθηκαν από το χειρισμό νεκρών σωμάτων ασθενών που κατέληξαν με COVID-19.
Άτομα με επιβεβαιωμένη ή μη COVID-19 μπορεί να καταλήξουν σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, στο σπίτι τους ή σε άλλες δομές (π.χ. σε οίκους ευγηρίας). Καθώς η ασφάλεια των ατόμων που θα διαχειριστούν τα νεκρά σώματα αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα, η φροντίδα και η διαχείριση των νεκρών σωμάτων θα πρέπει να γίνεται με ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΚΟΡΩΝΟ-ΙΟ SARS-CoV-2
Οδηγίες για τη διαχείριση νεκρών σωμάτων και τη μεταφορά ανθρωπίνων σορών ή τέφρας θανόντων από COVID-19 Φεβρουάριος 2021
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΛΟΙΜΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ 2 την εφαρμογή των ενδεικνυόμενων μέτρων υγιεινής και έχοντας πρώτα εξασφαλίσει τη διαθεσιμότητα του κατάλληλου, κατά περίπτωση, ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού. Κατά τους συνήθεις χειρισμούς, ο κίνδυνος έκθεσης σε σταγονίδια ή αερόλυμα προερχόμενα από τους αεραγωγούς του νεκρού θεωρείται χαμηλός. Ο ελάχιστος προστατευτικός εξοπλισμός περιλαμβάνει γάντια και αδιάβροχη ρόμπα με μακριά μανίκια. Αντιθέτως, διαδικασίες που μπορεί να οδηγήσουν σε εκτίναξη βιολογικών υγρών ή διαδικασίες που προκαλούν αερόλυμα ενέχουν υψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης και απαιτούν τη χρήση ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού που να περιλαμβάνει προστασία των οφθαλμών (γυαλιά ή ασπίδα προσώπου) και της αναπνευστικής οδού (μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας FFP2 ή FFP3).
3. Γενικές οδηγίες διαχείρισης ανθρώπινων σορών
3.1.Εμβολιασμός Για όλους τους επαγγελματίες υγείας που εμπλέκονται στη διαχείριση νεκρών σωμάτων είναι απαραίτητος ο εμβολιασμός για την ηπατίτιδα Β.
3.2. Μέτρα ατομικής προφύλαξης/εξοπλισμός ατομικής προστασίας Κατά τη διαχείριση νεκρού σώματος συνιστάται:
Κάλυψη τραυμάτων, τομών, εκδορών με αδιάβροχο επίδεσμο πριν την εφαρμογή του ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού.
Εφαρμογή του κατάλληλου ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού, ανάλογα με το είδος χειρισμών (πίνακας 1).
Καλός αερισμός του χώρου.
Αυστηρή τήρηση κανόνων υγιεινής και ιδιαίτερα της υγιεινής των χεριών Αποφυγή άμεσης επαφής με αίμα ή άλλα βιολογικά υγρά.
Αποφυγή καπνίσματος και κατανάλωσης φαγητού ή νερού. Αποφυγή επαφής των χεριών με το στόμα ή τη μύτη.
Προσοχή στη χρήση αιχμηρών, τόσο κατά τη διάρκεια των χειρισμών στο νεκρό σώμα όσο και κατά τη διαδικασία αποκομιδής των μολυσματικών απορριμμάτων και της απολύμανσης των επιφανειών.
Αφαίρεση του ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού με μεγάλη προσοχή και σύμφωνα με τις οδηγίες σωστής απομάκρυνσης και στη συνέχεια εφαρμογή της υγιεινής των χεριών.
